Bài hát này mình đã nghe từ hồi mới phát hành đến giờ, từ lần nghe đầu tiên đã cực kỳ yêu thích. Cũng đã định viết bài từ lâu mà mãi không viết được nhưng nhân một ngày nắng đẹp, hoa ngoài đường cũng đang nở rộ mình sẽ ngồi ghi lại những suy nghĩ về ca khúc này.

Bài hát có tựa là Hana (花) hay Bông hoa, một sáng tác của ca – nhạc sĩ người Nhật Fujii Kaze (藤井風) với tên gọi thân thương là anh Phong Nhật Bản. Nhạc của Fujii Kaze nghe rất gây nghiện, tuy hơi mang màu sắc trầm buồn và sự thần bí, chứa đựng những nỗi băn khoăn về cuộc sống nhưng sau cùng luôn là những thông điệp tích cực cho người nghe cùng cảm giác chữa lành vô bờ bến.

Mình sẽ dịch lời bài hát sang tiếng Việt, sau đó sẽ nêu những ý hiểu và cảm nhận của bản thân. Thực ra thì đây là lần đầu tiên mình dịch một bài hát, kể cả là tiếng Anh cũng chưa làm lần nào. Vì vậy nên có thể có những thiếu sót khi không hiểu ý của tác giả muốn truyền đạt hoặc không hiểu về mặt ngôn ngữ. Mọi người hãy đọc như một sự tham khảo và nếu có bất kỳ góp ý gì thì mình rất sẵn lòng lắng nghe.

Trước khi đọc bản dịch của mình, hãy nghe thử bài hát để có cảm nhận ban đầu cho mình dù có thể bạn không hiểu lời nhé.

1. Lời dịch tiếng Việt

Nguồn lời bài hát: https://genius.com/Fujii-kaze-hana-lyrics

Nguồn dịch tham khảo: Phụ đề tiếng Anh trong MV.

2. Phân tích và cảm nhận

Bài hát này là ca khúc chủ đề cho một bộ phim Nhật Bản đài Fuji TV có tên là “Bông hoa tôi yêu nhất” (一番好きなはな). Mình có tìm được nguồn trích lời bình luận của Fujii Kaze khi viết về bài hát này với đại ý như sau (lược dịch tiếng Nhật):

Tôi có cảm giác rằng các nhân vật chính trong câu chuyện này đang đi tìm những câu trả lời về cuộc sống. Tôi nghĩ rằng nhiều người chúng ta cũng giống vậy và tôi đã trở thành người đồng hành cùng họ đi tìm câu trả lời.

藤井風の新曲「花」デジタルリリース、ドラマ「いちばんすきな花」主題歌として書き下ろし

Có thể thấy rằng nội dung chính của bài hát gắn liền với việc đi tìm ý nghĩa cuộc sống qua hình ảnh của bông hoa. Bông hoa tượng trưng cho cuộc đời của chúng ta với rất nhiều những ẩn dụ liên quan đến sự sống và cái chết được rải rác trong bài hát. Ngay từ câu đầu tiên, tác giả đã nhắc đến sự khô héo (枯れていく), rồi ngay sau đó đối lập lại là việc những bông hoa nở rộ (咲いている). Ở phần điệp khúc, một lần nữa hình ảnh về đoá hoa héo tàn (萎れた) lại xuất hiện rồi được lật lại một lần nữa với vẻ đẹp vĩnh hằng (永遠に変わらぬ輝き).

Mình nghĩ rằng có thể sự sống và cái chết ở đây không phải là những biểu hiện của một sự vật mà là hình tượng cho con người bên ngoài và bên trong của chúng ta. Trong cuộc sống hàng ngày, cái tôi bên ngoài kia là thứ tiếp xúc với thế giới xung quanh, va chạm với đủ thứ độc hại nên dường như hàng năm, hàng tháng đều dần dần héo úa, lụi tàn. Ngược lại thì cái tôi bên trong, dẫu bên ngoài có nhiều tác động vẫn đang vươn mình lên đầy sức sống, nở rộ với muôn vàn sắc màu bao bọc lấy thân mình đang tàn úa.

Mình nghĩ vậy cũng khá phù hợp vì ở phần đầu MV có 2 Fujii Kaze cùng xuất hiện với hình ảnh hoàn toàn trái ngược nhau. Một người còn sống đang bước đi nhưng mặc một bộ trang phục màu đen. Ngược lại một phiên bản khác rực rỡ sắc màu nhưng lại đang nằm bất động trong cỗ quan tài. Dù hình ảnh này có mang đôi chút kinh sợ nhưng lại có một ý nghĩa biểu đạt khá thú vị. Cái tôi bên ngoài đã bị làm đen đúa bởi môi trường xung quanh biểu tượng bằng hoang mạc trống trơn đang bước đi từng bước như cách tác giả miêu tả cách mà nhiều người chúng ta đang sống hàng ngày. Nửa sau của MV, mình nghĩ rằng cái tôi bên trong đó đã được đánh thức, được trỗi dậy, được thể hiện bản ngã của mình.

Hình ảnh sự sống và cái chết đan xen có thể làm chúng ta liên tưởng đến luân hồi chuyển kiếp. Đồng thời tác giả cũng sử dụng một từ vô cùng hay là 儚い. Theo từ điển tiếng Nhật thì có giải thích “

「儚い」とは確かなところがなくて淡く消えやすい様子を表す言葉である“, (source)

tạm dịch là

“Mô tả một trạng thái không chắc chắn mong manh dễ tàn”.

Mình tạm dịch sang tiếng Việt với ý nghĩa là “vô thường” (無常) vì nội dung bài hát cũng có những yếu tố liên quan đến tôn giáo như nhân sinh và cầu nguyện. Quả thật cuộc sống vô cùng mong manh, hàng ngày hàng giờ đều có những sinh mạng chết đi, cũng lại có những sinh mạng mới đến với hành tinh này. Nó như là một sự nhắc nhở chúng ta về việc trân trọng giá trị của sự sống, để trọn vẹn hơn những giây phút ở hiện tại. Tuy nhiên thì ngoài luân hồi chuyển kiếp từ kiếp này sang kiếp khác, mình nghĩ nó còn có một ý nghĩa khác về việc trong cuộc sống này thôi, chúng ta cũng đều luôn tự làm mới bản thân mình, đi tìm những khía cạnh mới của bản thân. Mỗi lần thay đổi đó cũng như một lần ta vứt bỏ đi cái tôi cũ và tìm cho mình một bản dạng mới.

Bài hát cũng có những câu hỏi rất lớn mà chúng ta đôi khi cũng hay tự vấn chính mình: “Tôi làm được gì đây? (何が出来るのだろうか)”, “Tôi sống vì ai nhỉ? (誰を生きようかな)”, “Đến khi nào tôi mới hết lạc lối? (いつまで迷うんだろうか)”. Có lẽ đây là những điều mà mình thấy đồng cảm nhất khi nghe ca khúc này, vào thời điểm sau khi mình tốt nghiệp đại học và bắt đầu khi làm. Và có lẽ cũng có khá nhiều người, nhất là những người trẻ đôi khi cũng mang nhưng băn khoăn như vậy trong long. Hoá ra không phải chỉ riêng mình có những suy tư này. Hoá ra mình may mắn vì đã có những trăn trở này dù không thể trả lời ngay được tức khắc. Đặt những câu hỏi này vào bối cảnh cuộc sống tác giả đã vẽ nên trước đó phần khiến cho không khí có phần trở nên thật u ám và đượm buồn.

Tuy nhiên thì dù có lạc lối đến mấy, rốt cục thì mọi thứ cũng sẽ trở nên đáng yêu (全てがかわいく思えるさ) theo cách của nó thôi. Dẫu có muôn hình vạn trạng vô vàn màu sắc trong thế gian này hãy tìm kiếm màu sắc của bản thân mình. Một màu sắc đại diện cho bản thân bạn, một màu sắc không bị trộn lẫn xuất phát từ chính bên trong con người bạn. Dù không biết là đến khi nào sẽ tìm ra nhưng nhất định ngày đó sẽ đến. Trong cuộc sống quay cuồng hối hả này, hãy sống chậm lại để cảm nhận bản thân, yêu thương bản thân nhiều hơn và khai phóng những khả năng tiềm tàng của bản thân. Đây là thông điệp mà mình đã nhận được lại từ bài hát này.

Hy vọng đã giới thiệu được cho các bạn một bài hát hay cùng những thông điệp ý nghĩa. Hãy cùng nhau đi tìm bông hoa ẩn chứa trong bản thân mình nhé!